بررسی سمیت تماسی و گوارشی حشره کش های IGR روی شپشه دندانه دار (Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae در شرایط آزمایشگاهی

شپشه دندانه ­دار، Oryzaephilus surinamensis L. (Col., Silvanidae)، از جمله آفات انباری مهم در ایران می ­باشد. با توجه به خطرات زیست­ محیطی ناشی از کاربرد حشره­ کش­ های شیمیایی، دانشمندان به ­دنبال ترکیباتی کم ­خطر از جمله ترکیبات IGR به ­عنوان جایگزین هستند. از این روی، قابلیت حشره­ کشی سه ترکیب تبوفنوزاید، کرومافنوزاید و لوفوکس با دو روش گوارشی و تماسی در شرایط آزمایشگاهی با غلظت­ های مختلف روی لاروهای 4-5 روزه (جوان) و لاروهای 19-20 روزه (مسن) ارزیابی شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که حشره­ کش ­های لوفوکس (68/9 پی­پی­ام) و تبوفنوزاید (49/24 پی ­پی­ ام) به ­ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر گوارشی را روی لاروهای جوان داشته و ترکیبات لوفوکس (82/22 پی­پی­ام) و تبوفنوزاید (18/80 پی­پی­ام) به ­ترتیب بیشترین و کمترین تلفات را در بین لاروهای مسن ایجاد می­ کنند. نتایج مربوط به آزمایش تاثیر تماسی ترکیبات مورد آزمایش روی مراحل لاروی نشان می­ دهند که حشره­ کش­ های لوفوکس (1 پی­پی­ام) و تبوفنوزاید (9/33 پی­پی­ام) به ­ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را روی لاروهای جوان و همچنین ترکیبات لوفوکس (2/29 پی­پی­ام) و تبوفنوزاید (03/143 پی ­پی­ ام) به ­ترتیب بیشترین و کمترین تلفات را روی لاروهای مسن به دنبال دارند. بر اساس نتایج به ­دست آمده مشخص می­ شود که کاربرد گوارشی ترکیبات مورد مطالعه نسبت به کاربرد تماسی آن­ها تلفات بیشتری به دنبال خواهد داشت. ﺣﺸﺮه ­ﻛﺶ لوفوکس مخلوطی از ضد سنتز کیتین و شبه هورمون جوانی بوده و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎراﻳﻲ را روی ﻻروﻫﺎی ﺷﭙﺸﻪ دندانه ­دار از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن می­دهد؛ ﻟﺬا ﻣﻲ­ﺗﻮان از آن ﺑﻪ­ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺣﺸﺮه­ﻛﺶ ﻛﻢ­ﺧﻄﺮ ﺑﺮای ﻛﻨﺘﺮل آﻓﺖ O. surinamensis در ایران اﺳﺘﻔﺎده کرد.